Układ recyrkulacji spalin jest rozwiązaniem stosowanym w samochodach w celu ograniczenia emisji toksycznych związków z rur wydechowych. Zawór EGR służy do sterowania powrotem spalin do cylindrów. Wbrew obiegowej opinii nie chodzi tu wcale o „dopalanie” spalin, ale o obniżenie temperatury w komorze spalania oraz spowolnienie tego procesu. Dzięki temu zostaje obniżona o kilkadziesiąt procent emisja bardzo szkodliwych tlenków azotu. – Tlenki azotu – związki występujących pod wspólną nazwą NOx, które powstają w komorze spalania silnika. – Wpuszczenie spalin do dolotu sprawia, że w zassanym powietrzu zmniejsza się ilość tlenu, więc spalanie przebiega spokojniej (czyt. gorzej), ale za to temperatura w cylindrach wyraźnie spada, dzięki czemu tlen nie łączy się z azotem. Same spaliny nie uczestniczą w reakcji, ale pełnią rolę „wypełniacza” komory spalania. Oczywiście, efektem ubocznym jest też spadek mocy silnika.
Dlaczego nie da się doprowadzić zwykłej rurki z wydechu do kolektora dolotowego aby przez cały czas część spalin powracała do cylindrów ?
To jak z rozpalaniem w piecu. Gdyby spaliny z komina wracały w chwili gdy rozpalamy nie ma szans na to aby udało nam się rozpalić ogień. Silnik na wolnych obrotach dusiłby się. Spaliny nie mogą trafiać do komór spalania przez cały czas. Zawór jest po to, żeby recyrkulacja spalin nie zakłócała pracy silnika i nie ograniczała mocy maksymalnej. Zarówno na wolnych obrotach, jak i przy gazie wciśniętym do podłogi zawór EGR powinien pozostawać zamknięty. Charakterystyka pracy zaworu zależy m.in. od rodzaju silnika – inne parametry (np. ilość wpuszczanych do dolotu spalin) są odpowiednie dla jednostki benzynowej, a inne dla diesla.
Przyczyny awarii.
Najczęstszą przyczyną zaworu EGR jest jego zanieczyszczenie, choć w nowszych rozwiązaniach coraz częściej dochodzi do uszkodzenia układów sterujących jego pracą. Duże zanieczyszczenie powoduje utrudnioną pracę elementów sterujących, ich przeciążenie i w efekcie awarię. Duże ryzyko wiąże się również z agresywnym działaniem spalin na elementy zaworu EGR, więc nierzadko dochodzi do wypalenia materiału wewnątrz zaworu.
Objawy uszkodzenia EGR.
Mogą być różne w zależności od rodzaju awarii. Jako, że najczęściej dochodzi do mocnego zanieczyszczenia i problemów z przepływem spalin do układu dolotowego, zwykle pojawia się stosowny komunikat w postaci kontrolki „check engine” na tablicy wskaźników. Pojawiają się również problemy z uzyskaniem pełnej mocy silnika, ponieważ zapchanie zaworu EGR na pewno jest powiązane z silnym zanieczyszczeniem kolektora dolotowego. Najczęściej jednak zawór blokuje się w pozycji otwartej, a to wiąże się już z mocno odczuwalnymi objawami, takimi jak nierównomierna praca silnika na biegu jałowym, trudności z płynnym przyspieszaniem i utrudniony rozruch zimnego silnika. Im nowszy samochód tym więcej problemów niesie za sobą jeżdżenie z uszkodzonym zaworem EGR. W konsekwencji pojawiają się problemy z Filtrem cząstek stałych DPF.
W przypadku awarii konieczna jest jego wymiana. Samo wyczyszczenie pomaga w starszych, prostych konstrukcjach. Praktyka pokazuje, że wyczyszczenie nowoczesnego zaworu EGR nie daje efektu lub jest on krótkotrwały. Co więcej, decydując się na czyszczenie zaworu warto też wyczyścić kolektor dolotowy.
Opinie na forum – usunąć!! Czy warto?
Często użytkownicy pojazdów decydują się na ostateczne rozwiązanie problemów z zaworem EGR zaślepiając go. Następnie wprowadzają zmiany w oprogramowaniu sterownika aby nie wyświetlały się błędy z niego. Pozytywne efekty dotyczą głównie starszych konstrukcji czyli roczniki około 2000 w których zawory EGR nie były sterowane elektronicznie. Nieco inaczej sprawa wygląda w przypadku nowszych konstrukcji. Wszystkie mechanizmy są skonstruowane w taki sposób, że brak któregokolwiek z nich zaburza pracę pozostałych. Często zawór egr jest elementem zespolonym z chłodnicą spalin. W takim przypadku jest to praktycznie niemożliwe.
Trzeba pamiętać o tym, na jakiej zasadzie zawór EGR zmniejsza produkcję NOx przez silnik – obniża temperaturę w komorze spalania. Wyłączenie EGR poza gorszej jakości spalinami może mieć wiele innych efektów ubocznych szczególnie w autach z filtrem DPF (Filtr cząstek stałych).